Als docent in het voortgezet onderwijs heb je recht op een salaris dat afhankelijk is van de schaal en trede waarin je valt. Er zijn 12 salaristreden per schaal en het salaris stijgt jaarlijks bij goed functioneren met een trede. Deze informatie is te vinden in de ‘cao voortgezet onderwijs’, waarin de sociale partners afspraken maken over de arbeidsvoorwaarden van leraren. Het is belangrijk om te benadrukken dat de taken die een docent uitvoert bepalen in welke schaal en trede hij/zij valt, en dus ook het salaris en de beloning.
Gemiddelde beloning van een docent in het voortgezet onderwijs
Het gemiddelde salaris van een docent in het voortgezet onderwijs ligt rond de € 5.560 per maand. Dit is een gewogen gemiddelde van alle schalen en tredes van leraren in loondienst. Het is belangrijk om te benadrukken dat er eenmalig een extra beloning van € 500 bruto (bij een fulltime contract) wordt uitgekeerd aan medewerkers die op 1 juli 2022 in dienst waren. Let op: deze extra beloning is niet opgenomen in de bedragen uit de tabel.
Salaris als zij-instromer in het onderwijs
Als zij-instromer in het onderwijs, die vanuit een andere baan het onderwijs in gaat en niet de reguliere lerarenopleiding heeft gevolgd, begin je mogelijk op een hogere trede of schaal. Dit hangt af van je leeftijd en werkervaring, en je maakt hierover afspraken met je werkgever. Het is belangrijk om te benadrukken dat de Cao-afspraken ook voor zij-instromers gelden: het salaris en de arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd in de cao voortgezet onderwijs.
Gewogen gemiddelde
Een gewogen gemiddelde is een gemiddelde waarbij rekening wordt gehouden met de verschillende gewichten van de waarden die worden gemiddeld. Een voorbeeld: als er bij een school 10 docenten zijn, waarvan 5 een maandsalaris van €5000 hebben en 5 een maandsalaris van €6000, dan is het gewogen gemiddelde salaris ((5×5000)+(5×6000))/10 = €5500 per maand. Het gewogen gemiddelde wordt gebruikt om een realistisch beeld te geven van het gemiddelde salaris van docenten in het voortgezet onderwijs.
Hoe wordt het salaris van docenten in het onderwijs bepaald?
Als je als docent in het onderwijs aan de slag gaat, wordt je salaris bepaald aan de hand van verschillende factoren. Zo zijn er salarisschalen in het onderwijs waarbij de inschaling van onderwijspersoneel wordt bepaald door functie, werkervaring en de taken die iemand uitvoert. Als startende leraar zal je bijvoorbeeld vaak in een lagere salarisschaal worden ingeschaald dan een ervaren leraar die naast lesgeven ook verschillende neventaken uitvoert op school.
Naast het salaris zijn er ook andere arbeidsvoorwaarden vastgelegd in de cao’s van iedere sector. Denk hierbij aan zaken als het aantal studie-uren dat je per week kunt besteden of extra verlofdagen. Het is daarom belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de cao van de sector waarin je werkzaam bent.
Als je een overstap wilt maken binnen het onderwijs, kan het zo zijn dat je salaris verandert. Het is daarom belangrijk om je te oriënteren op de cao van de sector waarnaar je wilt overstappen en om te onderhandelen over je werksituatie.
Als je een overstap maakt naar het onderwijs via een zij-instroomtraject in het beroep, sta je direct betaald voor de klas en volg je daarnaast een opleiding tot leraar. Hoeveel je betaald krijgt gedurende dit traject is afhankelijk van de onderhandelingen met het bevoegd gezag op de school waar je lesgeeft.
Hoeveel verdient een docent in het hoger onderwijs?
Er is veel discussie over het salaris van docenten in het hoger onderwijs. Uit een vergelijking van het HOP blijkt dat sommige docenten in het basisonderwijs zelfs meer verdienen dan docenten in het hoger onderwijs. Zo verdient een juf of meester een maandsalaris tussen de 2.563 en 4.228 euro bruto, terwijl een aanzienlijk aantal hbo-docenten in schaal 10 zit met een plafond van 4.192 euro. Universitair docenten zitten allemaal in schaal 11 of 12 met een salaris tussen de 3.637 en 5.656 euro per maand. Universitair hoofddocenten verdienen nog 500 euro per maand extra. Het salaris van deze groepen docenten is relatief gelijk.
Vakantiedagen van docenten in verschillende onderwijsniveaus
Een groot verschil tussen de onderwijsniveaus is het aantal vakantiedagen. Docenten in het primair onderwijs hebben tien weken vakantie, terwijl docenten in het hoger onderwijs zes weken vakantie hebben.
Tijdelijke contracten van docenten in het hoger onderwijs
Een ander opvallend punt is het aantal tijdelijke contracten. Ruim de helft van de lager betaalde docenten aan de universiteit heeft een tijdelijk contract. Dit is een groot verschil met het primair onderwijs, waar maar 11 procent van de onderwijzers een tijdelijk contract heeft.
Vergelijking salaris docenten in verschillende onderwijsniveaus
Het salaris van docenten in het hoger onderwijs is dus vergelijkbaar met dat van een leerkracht in het basisonderwijs. Docenten verdienen lang niet altijd gouden bergen. Het is echter wel zo dat het hoger onderwijs de grootste groep docenten heeft in de hogere salarisschalen (11 en 12).
Conclusie: Docenten in het hoger onderwijs verdienen in sommige gevallen minder dan docenten in het basisonderwijs en hebben minder vakantiedagen. Bovendien heeft ruim de helft van de lager betaalde docenten aan de universiteit een tijdelijk contract. Het hoger onderwijs heeft echter wel de grootste groep docenten in de hogere salarisschalen.
Salaris van docenten in het hoger onderwijs vergeleken met andere beroepen
Het salaris van een docent in het hoger onderwijs ligt over het algemeen tussen dat van een docent in het voortgezet onderwijs en dat van een hoogleraar. Er zijn geen exacte cijfers over het salaris van docenten in het hoger onderwijs, maar we weten wel dat een hoogleraar doorgaans meer verdient dan een docent. Een docent in het voortgezet onderwijs verdient tussen € 3.500 en € 7.190 per maand en een docent in het mbo verdient tussen € 3.640 en € 7.350 per maand, inclusief vakantiegeld en een eindejaarsuitkering.
Salaris van leraren in het voortgezet onderwijs, mbo en basisonderwijs
Een leraar in het voortgezet onderwijs verdient tussen € 3.500 en € 7.190 per maand, inclusief vakantiegeld en een eindejaarsuitkering. Een leraar in het mbo verdient tussen € 3.640 en € 7.350 per maand, inclusief vakantiegeld en een eindejaarsuitkering. Het salaris van een leerkracht in het basisonderwijs is afhankelijk van het aantal jaren ervaring en de functie. Het salaris van docenten in het hoger onderwijs ligt over het algemeen tussen dat van een docent in het voortgezet onderwijs en dat van een hoogleraar.
Aantal werkuren van docenten in Nederland
Leraren in Nederland werken doorgaans meer uren per week dan de vastgestelde norm. Leraren primair onderwijs maken meer overuren dan leraren voortgezet onderwijs. Nederlandse leraren maken veel meer uren dan leraren in andere Europese landen. Dit geldt zowel voor primair als voortgezet onderwijs.
Onderwijsbevoegdheid en kwalificaties voor docenten in het hoger onderwijs
Voor lesgeven in het hoger onderwijs heeft u meestal een diploma nodig van een hogeschool of universiteit. Een onderwijsbevoegdheid is niet vereist, maar het is wel nodig om een Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB) te behalen. Dit betekent dat je een opleiding van 6 tot 12 maanden moet volgen in de eerste jaren van je contract. Om te solliciteren als hbo-docent, moet je deze bereidheid kunnen aantonen.
Werkdruk en emotionele belasting van docenten in het onderwijs
Uit onderzoek blijkt dat de werkdruk in het onderwijs hoger is dan het Nederlands gemiddelde. Werknemers in het onderwijs ervaren hun werk vaker als emotioneel zwaar of moeilijk. Verzuim en burn-outklachten komen in het onderwijs bovengemiddeld vaak voor en blijven groeien. De taakeisen en hoeveelheid werk in het primair onderwijs zijn hoger dan in het voortgezet onderwijs, waardoor leraren in het primair onderwijs vaak meer overuren maken dan hun collega’s.